Bebeklerde Ateş
Vücut ısısının normalin üzerine çıkması ateş olarak tanımlanır. Genel olarak makattan ölçülen normal vücut ısısı 36.4 – 37.6 Cº , koltuk altından ölçülen normal ısı ise 36.5-37.0 0C olarak kabul edilir.
Çocuklarda vücut ısısı, erişkinlerden daha yüksektir ve ateşin gün içinde belli bir ritmi vardır. Gün boyu sabah ve akşam saatleri arsında 0.5-1.0 C fark bulunur. Bu duruma günlük ısı ritmi denilir. Çocuklarda en yüksek vücut ısısı saat 17-19 arasında, en düşük ısı ise saat 24- 06 arasında olmaktadır. Vücut ısısı ağızdan, makattan, koltuk altı ya da kulaktan ölçülebilir. Koltuk altı ısısı, gerçek vücut ısısından biraz daha düşüktür.
Vücut ısısının 37oC nin üzerinde olması durumunda ateşten söz edilir. Koltuk altı ısısı 37-37.5 oC arası çok hafif ateş, 37.6-37.9oC arası hafif ateş, 38-38.5 oC arası orta derecede yüksek ateş, 38.5-39.5 oC arası yüksek ateş, 40oC nin üzerinde ise çok yüksek ateştir. Koltukaltından alınan ateş değerleri makattan alınana göre 10C daha düşüktür. Makattan yapılan ölçümlerde bu duruma dikkat etmek gerekir.
Ateşi tespit etmenin en doğru ölçüm metodu termometre (derece) kullanmaktır. El teması ile ateşin ölçülmesi göreceli olup ayrıca bulunulan ortama göre yanılmalara neden olabilmektedir.1 yaş altında ateş ölçümü için en uygun ölçüm yeri makattır.
Beden Sıcaklığı Ölçümü Yapan Termometreler (Dereceler)
- Elektronik – Dijital Termometreler: Cıvalı termometrelere iyi bir alternatif olan dijital termometreler son yıllarda oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Cıvalı termometrelere nazaran daha mukavemetli olmaları sebebi ile darbelere dayanma ve yere düşünce kırılmama, açış ve ölçüm sonunda sesli uyarı yapabilme ve otomatik olarak kapanma gibi özellikleri vardır. Rahat okunabilen, bütün ateş ölçülebilecek yerlerde uygulanabilen bu termometrelerin kullanımları kolaydır.
- Kulak Termometreleri: Timpanik infrared emisyon araştırıcı, pratik ve anında sonuç veren termometrelerdir. Bu termometrelerin kullanımında filtrelerini sıkça değiştirmek ve ölçüm mesafesini iyi ayarlamak gerekir.
3 İnfrared termometreler:Alından ölçüm için yönlendirilsede koltuk altından ölçmek daha doğru sonuçlar veriyor,alın yanıltıcı olabiliyor
Neden ateşimiz çıkar
Kimi bakteri ya da virusların salgıladığı maddeler ya da kendileri, vücudumuzu uyararak bazı vücut maddelerin artışına yol açar. Bu maddeler de beynimize etki ederek ateşe neden olur.
Ateşin yükselmesi vücutta nelere yol açar
Ateşin yükselmesi sırasında titreme, el ve ayaklardaki damarlardaki geçici daralmaya bağlı olarak eller ve ayaklarda soğuma gibi belirtiler ortaya çıkar.
Ateş 6 ay-6 yaş arası çocuklarda havaleye yol açabilmekte; ayrıca çocuklarda huzursuzluk, sayıklama, halüsinasyon gibi etkiler yapabilmektedir.
Ateşle nasıl mücadele edebiliriz
1.İlaçlar: Parasetamol, ibuprofen
2.Soğuk uygulama.
İlaçlar:
En yaygın kullanılan ilaç parasetamol dür. Yan etkileri oldukça az ve güvenilir bir ilaçtır.Dozu ise 4-6 saatte bir kilogram başına 10-15 mg.dır. Günlük doz kilogram başına 60 mg.ı geçmemelidir.
Burada önemli olan ilacın içindeki parasetamolün kaç miligram olduğudur. Bu nedenle ilacın kaç miligram olduğunu mutlaka okuyunuz.
Ateş düşmüyor ise 4 saatte bir verilebilir.
Soğuk Uygulama: Bu uygulama ateşin düşürülmesinde ilaçlara yardımcı olur. Vücut yüzeyleri geniş olduğu için küçük çocuklarda, ateşi düşürmek için etkili bir yöntemdir.Banyo suyu sıcaklığı 30 – 32 ºC olmalıdır. Buzlu su, ya da çok soğuk su tercih edilmez. Banyo suyuna alkol eklenmez.
Bir başka yöntem de ıslak bezlerle vücut ateşini kontrol edip sık sık ölçüm yaparak ateşin seyrini izlemektir.
Ateşli bebeğin bulunduğu ortamın ısısı 21-22 C arasında tutulmalıdır.
Çocuğunuzun ateşi yüksek ise üstündeki giysileri çıkarınız; uygun dozda ateş düşürücü ilaç veriniz ve soğuk uygulama yapınız. Ateş yükselirken titreme olduğu için, çocuğunuzun üstünü örtmeyiniz.
Ateşli Çocuğa Neler Yapılmamalı?
Alkol ve sirke ile vücudu silmek
Üşüyebilir korkusu ile giysilerini çıkartmamak ve daha çok giydirmek
Çok sicak veya çok soğuk içecekler vermek
Yanlış ateş düşürücü kullanmak- Aşırı dozda veya eksik dozda ilaç kullanmak – Uygun aralıklarda ateş düşürücü kullanmamak
12 yaş altındaki çocuklarda viral enfeksiyonlar olduğunda doktora danışmadan ilaç kullanmak.